Çocukta simetri kavramının gelişimi

5 Nisan 2018

Simetri, bir cismin bir doğruya göre eşit uzaklıktaki görüntüsüdür ve matematik eğitiminin her düzeyinde önemli bir yere sahiptir. Neden mi? Çünkü çocuklar bu kavram sayesinde evrendeki dengeyi ve doğal yapılardaki mükemmellikleri kavrayabilir, sanat eserlerindeki güzellikleri görür ve estetik duygular geliştirebilirler. Bu kavramla birçok alanda karşılaşıyoruz. Örneğin: fizik, biyoloji ve tıp bilimlerinin konusu olan insan anatomisi tamamen simetrik yapıdadır. Dolayısıyla öğrencilerin fen bilimleri kapsamında öğretilen birçok konuyu anlayabilmeleri için gelişmiş bir simetri kavramına sahip olmaları büyük önem taşır. Ayrıca bu kavramın yanlış gelişmesi ya da gelişememesi diğer öğrenme deneyimlerini de etkiler.

Bu kavramın gelişmesi diğer birçok kavrama göre zaman alır. Simetri fikrine ilk olarak doğadan sanattan ve bilinen nesnelerin resimlerinden örneklerle başlamak yerinde olacaktır. Özellikle fotoğrafları incelemedeki amaç çocukların sezgilerinin ortaya çıkarılmasıdır. Kavramı, kelebekte, kar tanelerinin yapısında, eğrelti otu ve papatya gibi birçok bitki ve hayvanda görmek mümkündür. Elbette evimizde kullandığımız kilimleri ve birçok eşyayı da bu listeye ekleyebiliriz. Doğadan ve güncel hayattan örneklerin kullanımı simetri kavramının edinimini kolaylaştırır. 5-6 yaşlarında edinilmeye başlanan bu kavram eğer dikkat çekilmezse gelişmiyor. 9. ve 10. yaşlardaki çocukların ise %70’i simetri kavramıyla ilgili davranışları göstermekteler.

Çocuklara yeni bir kavram öğretmeden önce eski bilgilerini netleştirmemiz gerekiyor. Örneğin: Simetri kavramı için çocuğun tam yarım vb. kavramları bilmesi bir ön koşuldur diyebiliriz. Bundan emin olmak için çocuğa çeşitli resimler verip bir kağıda yapıştırmasını sonra da bu resimlerin ortalarını bulup iple çizgi yapmalarını ya da sizin çizdiğiniz resimleri boyayarak aynı işlemi yapmalarını isteyebilirsiniz. Yine ön hazırlık olarak dergilerden gösterdiğiniz resimleri ortadan ikiye kesmesini de isteyebilirsiniz.

Ve tabi çocuk parça bütün ilişkisi kurabiliyor mu diye emin olmamız gerekir. Bu konuda basit yap-bozlardan yararlanabilirsiniz ya da aşağıdaki gibi geometrik şekillerle bir yap-boz hazırlayabilirsiniz. Her konuda olduğu gibi bu kavramın da çocukla birlikte çalışılması, çalışmalar sırasında da çocuğa ipuçlarını göstermek için doğru sorularla rehberlik edilmesi çok büyük önem taşır. Yapılabilecek en güzel çalışmaların başında yüzleri yarım olarak verilmiş hayvan resimlerinin tamamlatılması gelir.

Çocuklara; “Parçaları neye göre tamamladın?” sorusu sorulmalı ve şeklin diğer tarafından yardım aldığımıza vurgu yapılmalıdır. Bu ilk aşama simetriyi hissettirmek açısından önem taşımaktadır. Bu aşamadan sonra doğadaki hayvanların bitkilerin görsellerini inceleyebiliriz.

Daha sonra ayna ile çalışmalara/çizimlere geçilebilir. Peki bunlar neler olabilir derseniz, işte size birkaç örnek:

Bir sonraki aşamada ise cetvel yardımı ile (cetveli simetri çizgisi olarak düşünerek) çalışmamız uygun olacaktır. Bu noktada simetri doğrusunun dikey yatay ve eğik konumda olabileceğini de fark ettirmemiz önemlidir ve çalışmalara serbest etkinliklerle devam edebilirsiniz, çünkü artık bir farkındalık yaratmışsınızdır.

En son olarak da çalışma kağıtları ile tamamlama yapmasını isteyebilirsiniz.

 

Yorum Yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir